یکی از محصولات پرکاربرد در انواع پروژه های عمرانی، جک سقفی است. جک سقفی همان طور که از نامش مشخص است، ابزاری است که در کفراژبندی سقفها در سازه های بتنی بکار برده می شود و وظیفه آن تحمل کردن میزان باری است که از جانب سقف اعمال می‌شود. برای اجرای تمامی سقف ها (مانند تیرچه بلوک ، یونولیت ، وافل و …) به منطور بالا بردن استقامت و پایداری، از این محصول استفاده می کنند.
اجزای تشکیل دهنده جک سقفی شامل موارد زیر است:
بخش نری جک سقفی قسمت بالایی جک سقفی می باشد که از لوله ای به قطر 5 سانتی متر ساخته شده است. بر روی قسمت نری لوله جک سقفی سوراخ‌هایی برای تنظیم ارتفاع تعبیه شده که در فواصل منظم (۱۰ سانتی‌متری) از هم قرار گرفته اند.
بخش مادگی جک سقفی قسمت پایین جک می باشد و لوله ای به قطر 6 سانتی متر ساخته شده است. فشار و وزن زیادی به این قسمت وارد می‌شود به همین دلیل لازم است از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشد.
برای تنظیم کردن و فیکس کردن ارتفاع جک سقفی از رزوه و مهره و پین استفاده می شود.
جک‌های ساختمانی معمولاً دارای ارتفاعی بین 3 تا ۵/5 متر هستند که از مجموع ارتفاع قسمت نری و مادگی تشکیل شده است. در ارتفاعات بیشتر از 5/5 متر دیگر استفاده از جک سقفی توصیه می شود، در این شرایط از داربست ها (مانند داربسا مدولار مثلثی، چکشی و …) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به طور کلی جک های سقفی می‌توانند حداکثر فشاری معادل با وزن 5/1 تن را تحمل کنند از این رو فاصله قرار گیری جک ها از یکدیگر در زیر سقف بین ۸۰ الی ۱۰۰ سانتی متر است. بنابراین اگر میزان فشار وارد شده از سقف بر روی هر جک از ۵/۱ تن کم تر بود جک ها را می توان در فاصله یک متری از هم قرار داد. اما در صورتی که میزان بار وارد شده از ۵/۱ تن بیشتر باشد فاصله جک ها را کم تر می کنند و در فاصله ۵۰ سانتی متری نسبت به یک دیگر قرار می دهند. درصورتی‌که این فاصله از ۵۰ سانتیمتر کمتر شود، باید از سیستم‌های داربستی استفاده شود.
جک های سقفی انواع بسیار مختلفی دارند. پرکاربردترین انواع جک سقفی بر اساس شکل و نوع کاربرد در ذیل طبقه بندی شده است.
جک سقفی ساده (بدون صلیب): این نوع جک ساده ترین نوع جک سقفی موجود می باشد که نسبت به جک های دیگر کاربرد کمتری دارد. این جک در ابتدا و انتهای خود از یک پلیت سوراخ دار تشکیل شده است. با استفاده از سرجک های متحرک (مانند سرجک T شکل، یا U شکل) می توان این جک را به جک سقفی متحرک تبدیل کرد.
جک سقفی صلیب ثابت : جک سقفیTشکل ثابت، از پرکاربردترین انواع جک ساختمانی می باشد. در این نوع جک سقفی قسمت صلیبی جک به قسمت نری جک جوش داده شده است. در جک سقفی صلیبی با توجه به پهن بودن قسمت صلیب می‌توانید فضای بیشتری از سقف را پوشش دهید؛ به همین دلیل این نوع جک ساختمانی در قسمت‌های مختلف سازه کاربرد زیادی دارد.
جک سقفی صلیب متحرک: جک سقفی T شکل متحرک تشکیل شده از یک چک سقفی ساده و یک سرجک T شکل متحرک است. قسمت T شکل در این جک قابلیت جابجایی و چرخش را دارد و می توان آن را جدا کرد و یا در جهت و زوایای مختلف تنطیم کرد. به همین علت این جک انعطاف بالایی دارد و برای قسمت های از پروژه که دسترسی وجود ندارند می توان از این جک استفاده کرد.
جک سقفی عراقی U شکل: در جک سقفی عراقی یک ورق خم شده U شکل به قسمت بالایی جک متصل شده است که برای مهار سازه سقف در زیر سقف قرار می گیرد. به دلیل بیشترین استفاده از این مدل جک که در عراق صورت می گیرد این مدل از جک های سقفی در ایران به جک عراقی معروف شده اند. جک سقفی عراقی به جک سقفی صادراتی نیز شناخته می شود.
